New England Journal of Medicine’ın (NEJM) Mart
sayısında yayınlanan ve Kuriyan ve ark. tarafından
kaleme alınan makale kök hücre temelli tedavilerin
kullanımları hakkında çok önemli noktalara dikkat
çekiyor.
Sarı nokta hastalığı olarak bilinen makula
dejenerasyonu olan hastalara Florida’da bir “kök
hücre” kliniğinde yapılan yağ dokusu kaynaklı kök
hücre nakli sonrasında gelişen komplikasyonlar
tanımlamakta [N Engl J Med; 376:1047-1053, 2017].
Otolog yağ dokusu kaynaklı hücrelerle PRP karışımı
hastaların her iki göz küresi içine (intravitreal)
enjekte ediliyor. Kullanılan hücreler ile ilgili yayınlanmış
herhangi bir bilimsel makale olmadığından
enjekte edilen hücrelerin karakteri hakkında net bir
bilgi mevcut değil. Elde edilen hücresel karışımın
retina pigment epiteli hücrelerinin normalde
bulundukları retina altı tabakaya değil de doğrudan göz sıvısının içine enjekte edilmesi de bir
başka sorun.
Etkililiği ve güvenilirliği kanıta dayalı
olmayan bu tip bir uygulama için hastaların 5.000
Amerikan Doları ödediği belirtiliyor. Uygulama
yapılan hastalar bir hafta içinde bozulan görme
duyusu şikayetiyle göz kliniğine başvuruyor. Yapılan testler sonucu enjeksiyonların retina yırtılması
ve kanama gibi ciddi komplikasyonlara neden
olduğu anlaşılıyor. Oluşan hasarları düzeltmek için
yapılan müdahalelere rağmen her üç hastada da
çok ciddi görme kaybının geliştiği belirtiliyor.
Bu üç
hastanın durumu, kanıtlanmamış kök hücre uygulamalarının
ve FDA onayı almamış klinik denemelerin
yaratabileceği sorunları ortaya koyması açısından
çok önemli. Bu yaşananlar hücre temelli tedavilerde
otolog hücreler kullanılıyor olsa dahi bu tip uygulamaların
klinik öncesi verilerle güvenli ve etkin
olduklarının kanıtlanmasının ve klinik denemelerin
sağlık otoritelerinin denetiminde yapılmasının
gerektiğini bir kez daha gösteriyor.
Kaynak:
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder