ALS de yutma güçlüğü önce sıvı gıdalarda yutma problemi ile başlar. Ayrıca ağızdaki tükürük birikmesi, yemek borusu ile nefes borusunu birbirinden ayıran epiglot denilen dokunun da kas zayıflaması başladığının habercisidir. Aksırık, öğürtü nedeni de bundandır. Bu nedenle yutma güçlüğü başladıysa ALS hastaları örneğin koyu kıvamlı çorbayı daha rahat içerler. Daha koyu kıvamlı gıdaları daha rahat yutarlar.
Besleyici, ev yapımı çorba hazırlamak gerekiyor. Blenderdan geçirmek suretiyle hazırlanabilir.
İçine et suyu, yağ, patates, diğer sebzeler vs eklenebilir. Tarhana çorbası da oldukça besleyicidir.
Liquid thickener denilen sıvı yoğunlaştırıcılar mevcuttur.
Yutma güçlüğü ortaya çıktığında yiyecekleri daha kıvamlı hale getirilmesi Örneğin su yerine meyve suyu, tarhana çorbası vs ile beslenme sorunu kısmen çözülebilir. Sıvıların kıvamını koyulaştırıcı ürünler mevcut. Örneğin Thicken up resource gibi
Kilo kaybı başladığında PEG konusunda hazırlıklı olmak gerekir. Ancak PEG öncesi dönemde günlük kalori gereksinimini küçük hacimli hazır beslenme destek ürünleri ile sağlama ve kilo kaybını önlemek mümkündür. SGK tarafından bedeli ödenen bu ürünler kıvamları nedeniyle yutma zorluğunda yutmayı kolaylaştırmakta ve enerji gereksinimini karşılayarak kilo kaybını engelleyebilmekte ve PEG işlemini geciktirebilmektedirler.
Kilo kaybı ALS de çok önemlidir. Kilo kaybeden ALS hastası ya beslenemiyor ya da yeterli oksijen almıyor anlamına gelir.
Hasta deneyimleri:
Yutkunmada güçlük sıvı gıdaların ve su yutma güçlüğü ile kendini gösterir. Zira su çok akışkan olduğu için yuttuğunuzda hemen yutağa ulaşır. Zayıflayan boğaz kasları nedeniyle soluk borusunu kapatan kapak zamanında harekete geçemeyince, soluk borusuna kaçmalar oluyor. Ne yazık ki konuşmayı, çiğneme ve yutmayı yönlendiren kaslar çoğu zaman hep birlikte etkileniyorlar. Yutkunma, çiğneme sorunu çeken hasatların konuşmaları da etkilenmeye başlıyor. Yapılacak en önemli şey, su ve sıvı gıdaları kalınlaştırıcı maddeler ile yoğunluğunu artırarak ise başlamak. Yiyecekleri hastanın daha kolay çiğneyip yutabileceği kıvamda hazırlamak gerekiyor. Durumun seyri ise yutkunma testleri ile ölçülebiliyor. Yutarken nefes borusu ne kadar kapanıyor, vs. bunlar tespit edilebiliyor. Eğer nefes borusuna kaçma ihtimali artmışsa mutlaka hastanın midesine tüp (PEG) konulması ve beslenmenin oradan yapılması elzem hale geliyor. Değilse sessiz aspiratör dedikleri bir durum oluşuyor. Onu da size söyle izah edebilirim. Hastalar bir şey yiyip yutarken, hatta kendi salyalarını dahi yutarken, bunlar yavaş yavaş akciğere kaçabiliyor ve ne hasta ne de yakınları bunu veremeyebiliyor. Bu durumda aniden zatürre oluşuyor.
(Emel Doğu Yılmaz hanım teşekkürler)
Yutkunmada güçlük sıvı gıdaların ve su yutma güçlüğü ile kendini gösterir. Zira su çok akışkan olduğu için yuttuğunuzda hemen yutağa ulaşır. Zayıflayan boğaz kasları nedeniyle soluk borusunu kapatan kapak zamanında harekete geçemeyince, soluk borusuna kaçmalar oluyor. Ne yazık ki konuşmayı, çiğneme ve yutmayı yönlendiren kaslar çoğu zaman hep birlikte etkileniyorlar. Yutkunma, çiğneme sorunu çeken hasatların konuşmaları da etkilenmeye başlıyor. Yapılacak en önemli şey, su ve sıvı gıdaları kalınlaştırıcı maddeler ile yoğunluğunu artırarak ise başlamak. Yiyecekleri hastanın daha kolay çiğneyip yutabileceği kıvamda hazırlamak gerekiyor. Durumun seyri ise yutkunma testleri ile ölçülebiliyor. Yutarken nefes borusu ne kadar kapanıyor, vs. bunlar tespit edilebiliyor. Eğer nefes borusuna kaçma ihtimali artmışsa mutlaka hastanın midesine tüp (PEG) konulması ve beslenmenin oradan yapılması elzem hale geliyor. Değilse sessiz aspiratör dedikleri bir durum oluşuyor. Onu da size söyle izah edebilirim. Hastalar bir şey yiyip yutarken, hatta kendi salyalarını dahi yutarken, bunlar yavaş yavaş akciğere kaçabiliyor ve ne hasta ne de yakınları bunu veremeyebiliyor. Bu durumda aniden zatürre oluşuyor.
(Emel Doğu Yılmaz hanım teşekkürler)
Meraba benim bebeğim için alıyorum mamasına koyuyorum ama denizlide yok bulamıyorum bu olmadan mama icemiyo nerden bulabilirim yardım edin lütfen kızım dünden beri aç ciğere sıvı kaçtığı için mamasını bu olmadan icemiyo sürekli öksürüyor
YanıtlaSilMerhaba, bebişe şifa diliyorum. Nişastayı suyla kaynatın (kıvamını ayarlayın) ılıyınca mama ile karıştırın, güzelce püre gibi karıştırın. Umarım işe yarar.
YanıtlaSil