Yasal Uyarı

Bu site, ALS hastalığı ile ilgili haber ve bilgilendirme sitesidir. Tıbbi tavsiye, teşhis veya tedavi yerine geçmez. Tıbbi bir durumla ilgili sorularınız için her zaman doktorunuzla görüşün. Dr. Alper Kaya

26 Aralık 2023 Salı

AMX0035'in ALS'de Plazma Nöroinflamatuar Biyobelirteçler Üzerindeki Etkisi

Amylyx Pharmaceuticals, AMX0035'in ALS'de Plazma Nöroinflamatuar Biyobelirteçler Üzerindeki Etkisini Gösteren Verilerin Yayınlandığını Duyurdu

04 Aralık 2023

Amylyx Pharmaceuticals, Inc. bugün, Faz 2 CENTAUR ilaç denemesinde, amyotrofik lateral sklerozlu (ALS) katılımcılardan alınan plazma numuneleri kullanılarak nöroinflamatuar biyobelirteçler üzerinde gerçekleştirilen analizlerin yayınlandığını duyurdu. Bu bulgular hakemli tıp dergisi Journal of Neurology, Neurosurgery and Psychiatry'de yayınlandı. CENTAUR çalışması sırasında, gelecekteki biyobelirteç analizleri için deneme katılımcılarından prospektif olarak plazma örnekleri toplandı. AMX0035'in, YKL-40 (aynı zamanda kitinaz-3 benzeri protein 1 olarak da bilinir), kitinaz 1 (CHIT1) ve kitinaz 1 (CHIT1) gibi kitinaz biyobelirteçleri dahil olmak üzere ALS hastalığının ilerlemesiyle ilişkili olduğu gösterilen biyobelirteçler üzerindeki etkisini incelemek için post hoc analizler yapıldı. sistemik inflamatuar biyobelirteç C-reaktif protein (CRP). Bu post hoc analizlerin sonuçları, 24 hafta boyunca YKL-40 ve CRP'nin plazma konsantrasyonlarında anlamlı bir azalma olduğunu gösterdi ancak CHIT1'de bu azalma olmadı; CENTAUR deneyindeki katılımcılarda 12. hafta gibi erken bir dönemde gözlemlenen azalmalar görüldü.

"Nöroinflamatuar biyobelirteçler, ALS'de hastalığın ilerlemesini ve terapötik yanıtı değerlendirmek için önemlidir; kitinazlar ve CRP, potansiyel tedavi yanıtı biyobelirteçleri olarak ortaya çıkmaktadır. Barrow Nöroloji Enstitüsü Baş Bilim Sorumlusu PhD Robert Bowser "Önceki çalışmalar, beyin omurilik sıvısındaki YKL-40 seviyelerinin ALS hastalığının ilerleme hızı, ciddiyeti ve hayatta kalma oranıyla ilişkili olduğunu göstermiştir. Bu analizlerden elde edilen bilgiler, AMX0035'in biyolojik etkisini ALS için potansiyel temel biyobelirteçlerle ilişkilendiren önemli bir adımdır."  dedi.

Amylyx Global Tıbbi İşler Başkanı Machelle Manuel, "Klinik terapötik etkiyi biyolojik değişikliklerle ilişkilendiren biyobelirteçler ALS'de büyük ilgi görüyor ve bu analizlerden elde edilen bulgular YKL-40'ın tedaviye duyarlı bir biyobelirteç olabileceğini gösteriyor" dedi. "YKL-40 ve CRP konsantrasyonu, AMX0035 alan katılımcı grubunda plaseboya kıyasla önemli ölçüde azaldı ve ALSFRS-R ile ölçülen hastalık ilerlemesi ile korelasyon göstererek AMX0035'in etkisini daha da ortaya koydu."

CENTAUR çalışmasının değiştirilmiş tedavi amaçlı popülasyonundaki (ITT) 135 katılımcıdan 126'sının bu analizler için plazma örnekleri mevcuttu. Analizler, geometrik en küçük kareler (LS) ortalama YKL-40 ve CRP plazma konsantrasyonlarının AMX0035 ve plasebo grubunda 12. haftada sırasıyla %10 ve %17, 24. haftada ise sırasıyla yaklaşık %20 ve %30 daha düşük olduğunu göstermiştir. YKL-40 ve CRP konsantrasyonları ALSFRS-R toplam skoru ve ALSFRS-R eğimi ile korelasyon göstermiştir. Geometrik LS ortalama CHIT1 plazma düzeyleri tedavi grupları arasında anlamlı farklılık göstermemiştir. Bu sonuçları doğrulamak için devam etmekte olan Faz 3 PHOENIX çalışmasında nöroinflamatuar biyobelirteçlerin daha ileri analizleri planlanmaktadır.

RELYVRIO®/ ALBRIOZA™ / ALBRIOZA® / AMX0035 Hakkında

Sodyum fenilbütirat ve taurursodiolün (ABD dışında ursodoksikoltaurin olarak bilinir) oral, sabit dozlu bir kombinasyonu olan RELYVRIO®, ABD'de yetişkinlerde amyotrofik lateral sklerozun (ALS) tedavisi için erken onay almıştır. (ALBRIOZA™ adıyla Kanada'da) ALS'nin AMX0035, diğer nörodejeneratif hastalıkların potansiyel tedavisi halen için araştırılıyor.  Avrupa’da EMA, ilacın pazarlama izni için FAZIII sonuçlarını bekliyor. RELYVRIO, ALBRIOZA ve AMX0035'in formülasyonu aynıdır.

RELYVRIO® (sodyum fenilbutirat ve taurursodiol) Amerika Birleşik Devletleri için Güvenlik Bilgileri

UYARILAR VE ÖNLEMLER

Enterohepatik Dolaşım Bozuklukları, Pankreas Bozuklukları veya Bağırsak Bozuklukları Olan Hastalarda Risk

RELYVRIO bir safra asidi olan taurursodiol içerir. Safra asidi dolaşımını engelleyen bozuklukları olan hastalarda diyarenin kötüleşme riski artabilir ve hastalar yan etkileri için uygun şekilde izlenmelidir. Pankreas yetmezliği, intestinal malabsorpsiyon veya safra asitlerinin konsantrasyonunu değiştirebilen intestinal hastalıklar da RELYVRIO'nun bileşenlerinden herhangi birinin emiliminin azalmasına yol açabilir. Farklı enterohepatik dolaşım, pankreas ve bağırsak bozuklukları farklı ciddiyet derecelerine sahip olduğundan, bir uzmana danışmayı düşünün. Enterohepatik dolaşım bozuklukları (örn. biliyer enfeksiyon, aktif kolesistit), ciddi pankreas bozuklukları (örn. pankreatit) ve safra asitlerinin konsantrasyonlarını değiştirebilecek bağırsak bozuklukları (örn. ileal rezeksiyon, bölgesel ileit) olan hastalar çalışma dışı bırakılmıştır; bu nedenle, bu koşullarda klinik deneyim yoktur

Yüksek Sodyum Alımına Duyarlı Hastalarda Kullanım

RELYVRIO yüksek tuz içeriğine sahiptir. Günlük 1 paketlik her bir başlangıç dozu 464 mg sodyum içerir; günlük 2 paketlik her bir idame dozu 928 mg sodyum içerir. Tuz alımına duyarlı hastalarda (örn. kalp yetmezliği, hipertansiyon veya böbrek yetmezliği olanlarda), RELYVRIO'nun her dozunda günlük sodyum alım miktarını göz önünde bulundurun ve uygun şekilde izleyin.

Yan etkiler 

RELYVRIO ile en sık görülen yan etkiler (plaseboya göre en az %15 ve en az %5 daha fazla) diyare, karın ağrısı, bulantı ve üst solunum yolu enfeksiyonu olmuştur. Gastrointestinal sistemle ilişkili advers reaksiyonlar çalışma boyunca meydana gelmiştir ancak tedavinin ilk 3 haftasında daha sık görülmüştür

CENTAUR Denemesi Hakkında

CENTAUR, ALS'li 137 katılımcıda 6 aylık randomize plasebo kontrollü bir faz ve açık etiketli uzun süreli takip fazını kapsayan çok merkezli bir Faz 2 klinik çalışmaydı. Çalışma, ALS Fonksiyonel Değerlendirme Ölçeği-Revize (ALSFRS-R) ile ölçülen fonksiyonel gerilemeyi azaltmaya yönelik birincil etkinlik son noktasını karşılamıştır.

Genel olarak, bildirilen advers olay ve ilacı bırakma oranları 24 haftalık randomize faz boyunca AMX0035 ve plasebo grupları arasında benzer olmuştur; ancak, AMX0035 grubunda gastrointestinal olaylar daha sık (≥%2) meydana gelmiştir. CENTAUR'dan elde edilen ayrıntılı veriler New England Journal of Medicine (NEJM) ve Muscle & Nerve dergilerinde yayımlanmıştır

CENTAUR denemesi kısmen ALS ACT hibesi ve ALS Ice Bucket Challenge tarafından finanse edildi ve ALS Derneği, ALS Bir Tedavi Bulmak (Leandro P. Rizzuto Vakfı'nın bir programı), Kuzeydoğu ALS Konsorsiyumu ve Kuzeydoğu ALS Konsorsiyumu tarafından desteklendi. ve Sean M. Healey &; Mass General'daki AMG ALS Merkezi.

Amylyx Pharmaceuticals Hakkında

Amylyx Pharmaceuticals, Inc. yenilikçi yeni tedavilerin keşfi ve geliştirilmesi yoluyla nörodejeneratif topluluk için daha fazla anı desteklemeye ve yaratmaya kendini adamıştır. Amylyx'in merkezi Cambridge, Massachusetts'te olup Kanada ve EMEA'da faaliyet göstermektedir.

Türkiye’de durum 

Amylyx firmasının Türkiye’de  bir ruhsat başvurusu  olmadığı bildiriliyor. Karaciğer ve safra yolları hastalıklarının tedavisinde kullanılan ve Ursadeoksilik asit içeren ilaçlar Türkiye’de mevcuttur. Ancak Relyvrio bir kombinasyon ilacıdır. HİPER-AMONEMİX, çocuk endokrinoloji uzmanı tarafından reçete edilmesi durumda yurtdışından getirilebilecek ilaçlar listesindedir ve sgk kapsamında ödenmektedir. Nöroloji uzmanı reçetesi ile ödenmiyor. Bu konuda ALS-MNH Derneği, ilaç ecza kurumuna başvuru yapmış, Relyvrio ilacı ve muadili içeriğin henüz EMA (Avrupa ilaç ajansı)  tarafından pazarlama izni almadığı gerekçesiyle reddedilmiştir. Nöroloji uzmanı tarafından yazılan muadil kombinasyonu ilaçların ülkemizde temininde güçlük ve yurtdışından yüksek fiyatla getirtilmesi konusu, hastaları çaresiz bırakmaktadır. 

https://jnnp.bmj.com/content/early/2023/12/02/jnnp-2023-332106

RELYVRIO Tam ABD Reçeteleme Bilgileri için lütfen buraya tıklayınız.


24 Aralık 2023 Pazar

Ses klonlama sayesinde ALS hastası kendi sesine kavuştu

 

Ses Bankacılığı (Voice banking)  nedir?

Ses Bankacılığı, sesinizi kaydetme ve bu kaydı kişiselleştirilmiş sentetik bir ses oluşturmak için kullanma sürecine verilen bir terimdir. Bu sentetik ses daha sonra, metni konuşmaya dönüştüren bir cihazda kullanılabilir.  Bir kişinin kendisine ait olan bir sesle iletişim kurmasını sağlar. Geleneksel olarak ses bankacılığı, yalnızca sesini kaybedeceğini bilen ancak henüz konuşma bozukluğu geliştirmemiş kişiler tarafından kullanılabilir.

Ses klonlama (Voice cloning)  nedir? 

Bir kişinin ses kayıtlarından yapay zeka ve Makine öğrenme yöntemleri ile bir sentetik ses oluşturmaya ses klonlama denir.  Bu sentetik ses herhangi bir metin okuyucuda yazıyı sese dönüştürülebilir. Özellikle sesini kaybedeceğini bilen ancak henüz konuşma bozukluğu geliştirmemiş kişiler için  (Örneğin ALS hastalığı) kendi orijinal sesi ile iletişim kurma imkanı sağlar. 

Piyasada Türkçe metin okuyucular mevcut. Örneğin Google, cep telefonu ve tabletlerde kullanılan metin okuyucula r... Ancak standart yetişkin erkek ve kadın sesleri mevcut. Kendi sesimi duyurayım derseniz ses bankası veya voice cloning çözümleri mevcut. 

12 Aralık 2023 Salı

ALS Hastalığında Egzersiz Kas Gücünü Artırabilir mi?

ALS hastalığında egzersiz yapmak veya günlük yaşamda aktif kalmak? Kas atrofisi ve ALS'deki güç kaybı, motor nöronlarının kaybına bağlıdır.

ALS hastalığında egzersiz, kaslarda  kaybedilen kuvveti geri getiremez. Bir egzersiz programı kas gücünde küçük bir artış sağlayabilir. Ancak zayıflamış kasları kullanarak günlük aktiviteler yapmak, normal kaslar ile yapmaktan çok daha fazla bir efor gerektirir.

Bir egzersiz programı başlatılırsa, kas tonu veya kuvvetindeki küçük artışlar da ancak program devam ettiği sürece olur. Bir kez başladıktan sonra programa devam etmek önemlidir.

Egzersizin başka faydalı yönleri de vardır. Kendi içine odaklanmak, belki de endişeler veya problemler üzerinde kafa yormak ve duyguları rahatlatmak için yapıcı bir yol olabilir.

Egzersiz Yapmazsam Gücünü Daha Hızlı Kaybeder miyim?

Başka bir deyişle, ALS de “kullan veya kaybet” durumu geçerli mi?

Bazı hastalar, yürüme kabiliyetini kaybetme korkusu ile riskleri göze alarak yürüyüş yapmak isterler. Hatta sık sık düşmeler olsa da yürümeye devam eder.  Aslında, yürüteç, baston veya tekerlekli sandalye kullanırlarsa düşmeden ve daha güvenli biçimde doğada daha fazla zaman geçirebilirler. 

Bir hastanın zayıf bir kas grubunu kullanmaya devam edip etmemesi, ALS'deki  kas güçsüzlüğünün ilerlemesini etkilemeyecektir. Ciddi bir yaralanmayla sonuçlanacak bir düşmenin hem fiziksel hem de psikolojik travma oluşturduğu bilinmektedir. Bu nedenle hastanın bir yürüteç veya tekerlekli sandalye kullanması daha mantıklı olacaktır.

Egzersiz Zararlı Olabilir mi?

Zorlu egzersiz, kas gücünü gözle görülür derecede arttırmayacak olsa da, egzersizin güç kaybını artırdığına dair kanıt yoktur. Egzersizin birkaç gün boyunca kasları ağrıtması, enerji tüketimini arttırması, yorgunluk halinde, egzersiz miktarının azaltılması akıllıca olacaktır.

Fonksiyonel elektrik stimulasyon (FES)

Kasları dışarıdan elektrikle uyarma işlemi Fonksiyonel elektrik stimulasyon (FES) olarak biliniyor. Bu uygulama çeşitli hastalıklarda oldukça yaygın kullanılıyor. Çeşitli elektriksel uyarı modları var. Genellikle cilt yüzeyine iletken bir madde ile uygulanıyor. Ancak motor nöron hastalığı diğer nörolojik hastalıklara kıyaslandığında çok farklı özellikleri var. Temel sorun Motor nöronlarda gibi görünse de elektriksel uyarıları kas liflerine taşıyan sinirlerin kas lifleri ile bağlantı yaptığı bölgelerde de elektriksel iletim kopukluğu olduğu biliniyor. Bu nedenle cilt yoluyla verilen elektriksel uyarı kaslara iletilemiyor.

ALS de elektriksel uyarı tedavisi önerilmiyor!